Đỏ da do tretinoin có phải bị giãn mao mạch hay không?

Xem chi tiết tại đây.

1. Trước tiên vì sao dùng tretinoin thì da thường bị đỏ

Bản thân mình cũng từng bị mụn trứng cá rất nặng và đã từng dùng tre nồng độ 0,1 và thấy là da mình cũng bị đỏ, đặc biệt trong những tháng đầu tiên sử dụng. Và Qua quan sát rất nhiều trường hợp mà mình từng kê tre để thoa điều trị mụn cũng như trẻ hóa da thì thời gian đầu BS nhận thấy rằng: đa phần mọi người đều bị đỏ da. Vậy tại sao lại như vậy?

Như các bạn đã biết:

Tretinoin là 1 hoạt chất kích thích tăng sinh tế bào lớp biểu bì và tăng sinh các cấu trúc da quan trọng như là collagen nên là nó rất cần năng lượng và nguyên liệu để phục vụ quá trình đó, mà những yếu tố đó sẽ được lấy từ đâu, đó chính là từ máu, vì vậy, đây cũng là nguyên nhân chính khiến da đỏ hơn sau khi sử dụng tre:

• Mạch máu ở trung bì giãn ra giúp tăng lưu lượng máu đến da, máu đến da nhiều hơn khiến da nhìn đỏ hơn và cảm giác da ấm nóng hơn → Đây là nguyên nhân chính khiến da đỏ hơn khi sử dụng tre. Sau 1 thời gian khi tre khiến lớp sừng chết mỏng bớt đi, qua những lớp da mới hình thành sẽ càng nhìn thấy mức độ đỏ da rõ rệt hơn.

• Tẩy da chết và phá vỡ hàng rào bảo vệ của da:Các tế bào mới được tạo ra liên tục di chuyển lên từ lớp đáy của biểu bì để thay thế các tế bào cũ bị tổn thương. Quá trình thay mới của da diễn ra với tốc độ nhanh hơn bình thường khiến lớp da chết phía trên bong ra liên tục làm phá vỡ hàng rào bảo vệ da.

Sự phá vỡ rào cản khiến các lớp da bên dưới tiếp xúc với các chất kích thích từ môi trường và gây ra phản ứng miễn dịch, khi da bị kích ứng sẽ có những dấu hiệu mẩn đỏ trên da. Giống như việc nếu chúng ta tẩy da chết liên tục trong nhiều ngày sẽ làm da dễ bị kích ứng mẩn đỏ hơn → Da đỏ hơn do bị kích ứng với các yếu tố môi trường.

Đây là 2 nguyên nhân lớn nhất dẫn đến đỏ da khi dùng tretinoin. Rất khác với giãn mao mạch:

Giãn mao mạch (telangiectasia) là tình trạng trong đó các mao mạch dưới da trở nên giãn nở và có thể nhìn thấy rõ hơn. Điều này thường xuất hiện dưới dạng các đường hoặc mạng lưới màu đỏ, xanh hoặc tím trên da, đặc biệt là trên mặt, chân, và tay.

Ví dụ như việc bôi corticosteroid tại chỗ trong thời gian dài có thể ức chế quá trình tổng hợp và nguyên phân DNA của tế bào. Điều này dẫn đến ức chế sự tăng sinh và biệt hóa của tế bào sừng, dẫn đến teo biểu bì. Việc giảm số lượng sợi collagen ở da còn khiến lớp trung bì mỏng hơn các mạch máu trở nên nông hơn.

Ngoài ra, do ức chế sự tăng sinh của nguyên bào sợi, quá trình tổng hợp collagen có thể bị giảm, dẫn đến các mạch máu ở da bớt đàn hồi hơn và bị giãn rộng. Khi đó các mạch máu có thể nhìn thấy được ở bề mặt da, do sự giãn nở mao mạch và mỏng đi của da.

Như vậy đỏ da do tre là do máu được đưa tới da nhiều hơn và chúng ta nhìn thấy da đỏ hơn một cách tổng thể, tức là thấy da đỏ đều mà không thấy những mạch máu dưới da. Khác với giãn mao mạch sẽ thấy rõ từng mạch máu bị giãn rộng dưới da.

2. Với việc tiếp tục sử dụng tretinoin. Da sẽ bớt đỏ sau 1-2 tháng do những nguyên nhân sau:

• Da dày hơn: lớp trung bì và biểu bì dày hơn

• Giảm kích ứng do hàng rào bảo vệ da được hồi phục

• Giảm các phản ứng viêm do tre sẽ điều chỉnh giảm sự biểu hiện của các cytokine gây viêm. Sự điều hòa giảm này xảy ra thông qua việc ức chế hoạt động của NF-κB (NF-κB là yếu tố phiên mã quan trọng đóng vai trò trung tâm trong việc điều chỉnh các phản ứng viêm và miễn dịch).

Như vậy thì có thể thấy đỏ da là một triệu chứng phụ thường thấy khi dùng các hoạt chất nhóm retinoids. Nó có thể gây mất thẩm mỹ một chút nhưng không nguy hiểm và sẽ cải thiện sau khi da thích nghi với hoạt chất. Và nó không phải là hiện tượng giãn mao mạch mà nhiều bạn lầm tưởng.

Vì vậy khi được chỉ định dùng tretinoin các bạn không nên quá hoang mang khi gặp phải 1 số tác dụng phụ, hãy tương tác thật tốt với bác sĩ của mình để có thêm thông tin giúp các bạn tuân thủ điều trị, đây là điều rất quan trọng để đạt được hiệu quả điều trị mong muốn.