1. Proteoglycan là gì?
-
Đây là một nhánh của Glycoprotein, chứa các đơn vị carbohydrate là polysaccharide có chứa đường amin (glycosaminoglycans).
-
Chúng có cấu trúc 3D phức tạp với sự đa dạng phân tử khổng lồ và được biết đến như ngôn ngữ sinh học thứ ba sau ADN và protein.
-
Có mặt ở nhiều nơi trong cơ thể như khớp, da nhưng với hàm lượng cao và chiếm giữ chức năng quan trọng thì phải kể đến là nang tóc. Mô hình biểu hiện của proteoglycan trong và xung quanh nang tóc đã được xác định chính xác sau nhiều thập kỷ nghiên cứu mô học.
-
Từ việc quan sát số lượng và phân bố các loại proteoglycan ở các vùng của nang tóc người ta thấy rằng khi nang bị teo nhỏ, thoái hóa trong các trường hợp bệnh lý hay khi chuẩn bị rụng ra trong kỳ telogen thì lượng của chất này giảm rõ rệt và đột ngột.
2. Chức năng của Proteoglycan đối với toàn bộ cơ thể?
-
Một lớp lớn các đại phân tử nội và ngoại bào được gọi là proteoglycan điều chỉnh rất nhiều các quá trình trao đổi chất của tế bào thông qua liên kết với thụ thể tyrosine kinase và điều chỉnh nhiều con đường trao đổi tín hiệu.
-
Các con đường trao đổi chất được điều chỉnh bởi chất này chi phối sự phát triển của tế bào, sự kết dính, sự di chuyển, sự hình thành sợi collagen, các chức năng miễn dịch và sửa chữa mô.
-
Ngay cả một sự thay đổi nhỏ trong cân bằng chuyển hóa của nó cũng có khả năng gây ra các tác động không cân bằng lớn.
-
Những thông tin mới này đã mở ra một khả năng độc nhất trong việc phát triển một liệu pháp mới để giải quyết tình trạng rụng tóc nhất là ở phụ nữ.
3. Chức năng của Proteoglycan đối với nang tóc?
– Khởi phát kỳ mọc tóc (Anagen):
Khả năng khởi phát mọc tóc của tế bào hành nang tóc sẽ mất đi nếu chúng bị tách khỏi môi trường giàu proteoglycan. Bởi hợp chất này có nhiều vùng hoạt động và điều chỉnh sự hoạt hóa của các yếu tố tăng trưởng kích thích tăng sinh tế bào và các tác nhân khởi động kỳ mọc tóc.
– Kéo dài kỳ mọc tóc (Anagen):
Proteoglycan tạo ra một hỗn hợp lỏng và ngậm nước cần thiết cho việc hỗ trợ sự di chuyển và các tương tác giữa các tế bào. Nó còn là chất điều biến chính của quá trình sản sinh nguyên bào sợi trong quá trình phát triển của nang tóc và bảo vệ các sợi khỏi sự phân cắt protein. Một số proteoglycan cụ thể có đặc tính chống lại sự chết tế bào, quan trọng trong việc duy trì trạng thái đồng hóa của thời kỳ mọc tóc (Anagen).
– Sửa đổi các phản ứng miễn dịch:
Các yếu tố có hại do miễn dịch tạo ra thường bám vào hành nang tóc để gây thoái hóa nang tóc. Các proteoglycan đặc hiệu sẽ tạo thành một hàng rào xung quanh hành nang tóc cản trở việc vận chuyển tế bào miễn dịch. Trong thời kỳ đầu của telogen (kỳ rụng), sự biến mất của lớp bảo vệ này có liên quan đến sự di chuyển của đại thực bào về phía nang tóc và vào bên trong nhú bì, gây yếu dần nang tóc.
4. Vậy bệnh rụng tóc nào cần bổ sung proteoglycan?
– Rụng tóc cấp tính telogen:
Đối với nhóm bệnh nhân rụng tóc đột ngột với số lượng nhiều đến hốt hoảng trong vòng dưới 6 tháng sẽ được xếp vào rụng tóc cấp tính. Các bác sĩ sẽ hỏi bệnh sử, tìm và cắt nguyên nhân gây rụng. Nhưng hỏi mãi vẫn không ra được, thì mình sẽ nghi ngờ bệnh nhân có tình trạng thiếu hụt proteoglycan dẫn đến kéo dài kỳ rụng tóc (telogen) một cách bất thường.
Còn những bệnh nhân rụng không nhiều nhưng mãi vẫn không mọc tóc con, khả năng họ thiếu hoạt chất proteoglycan để kích hoạt một pha mọc (Anagen) mới cũng khá cao.
Nên bên cạnh các phương pháp bôi thoa, thủ thuật, mình sẽ kê cho họ uống proteoglycan ít nhất 3 tháng. Và nếu ai rụng tóc do thiếu hoạt chất này thì sau 2 tuần đã báo cáo lại với mình là giảm rụng hẳn. Và rất tin tưởng uống tiếp để hoàn thành liều tấn công.
Và đặc biệt là mẹ sau sinh, quá trình nuôi dưỡng bào thai làm cơ thể phụ nữ sụt giảm proteoglycan rất cao, trong khoảng thời gian cho con bú cũng ít dùng được những phương thuốc, nhưng uống proteoglycan lại an toàn. Nên đây cũng là giải pháp mang tính cứu cánh cho rụng tóc sau sinh nhất vào tháng thứ 6.
– Rụng tóc kiểu hói ở Nam và Nữ:
Mình sẽ thích áp dụng Proteoglycan cho rụng tóc kiểu hói ở nữ hơn vì nghiên cứu cho thấy nữ thì ít nhạy cảm với DHT hơn nam giới mà lại do thiếu hụt Estrogen và Prolactin nhiều hơn. Và nghiên cứu cũng chỉ ra khi cung cấp đủ proteoglycan, hành nang tóc khỏe mạnh sẽ chống lại được quá trình thoái hóa nang tóc do DHT tăng cao.
Nếu như những loại DHT blocker làm người dùng lo sợ vì tác dụng phụ có thể mang đến, thì Proteoglycan lại là một sự hỗ trợ an toàn nhưng vẫn đánh vào được sinh lý bệnh của loại bệnh học này. Nhưng chắc chắn là Proteoglycan trong trị hói vẫn sẽ phải kết hợp với các phương pháp chứ không đứng riêng lẻ được như trong rụng tóc cấp tính Telogen.
Kết bài:
_______________
Bài viết thuộc quyền sở hữu của BS. Đinh Gia Hân và group Đồng Điệu. Đề nghị không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý của tác giả.
Bài viết độc lập, không được tài trợ bởi bất cứ nhãn hàng nào.
Discussion